Bizi takip edenler hatırlayacaktır, Kredili Mevduat Hesapları (KMH) ile ilgili bir yazımızı daha önce sizlerle paylaşmıştık. Bazı bankalar tarafından destek hesap, bazıları tarafından ek hesap olarak da tanıtılan KMH uygulamalarında bankalar kantarın topuzunu epey bir kaçırmış olacak ki, BDDK konuya müdahil olarak KMH uygulamalarına da kredi kartı uygulamalarında olduğu gibi bir düzenleme getirmeye hazırlanıyor.
Habertürk gazetesinde çıkan bu habere göre BDDK, KMH faiz oranlarında kredi kartında uygulanan azami faiz oranında olduğu gibi benzer bir kısıtlama getirecek ve bu azami oranı da kredi kartı faiz oranlarına eşitleyecek bir düzenleme getirmek üzere düğmeye basmış. BDDK’nın üzerinde çalıştığı düzenlemeyi hayata geçirmesinin ardından sektörde aylık ortalaması yüzde 5’ler seviyesinde olan kredili mevduat hesabı faizleri, şu anda Merkez Bankası’nca belirlenen ve aylık yüzde 2.69 olarak açıklanan kredi kartları azami akdi faiz oranına eşit olacak.
Kredili mevduat hesaplarından kullanılan kredilerdeki büyümenin diğer kredilere kıyasla çok yüksek olması nedeniyle mayıs ayında Merkez Bankası’nın ardından BDDK’dan da hem tüketicilere hem de bankalara uyarı yapıldığını hatırlayabilirsiniz. Merkez Bankası’nın ve BDDK’nın yaptığı bu uyarının hemen ardından yaklaşık 20 banka bu konuda Türkiye Bankalar Birliği’nde (TBB) toplanıp bir çalışma başlattı. 5 banka tarafından oluşturulan çalışma alt grubu diğer bankaların da bilgilerini toplayıp bir rapor hazırlayarak TBB yönetimine sundu. TBB yönetiminin önümüzdeki günlerde raporu son kez gözden geçirip BDDK’ya sunacağı konuşuluyor. Hazırlanan raporda bankalar büyük ihtimalle destek hesap kullanımında müşterinin özendirilmediği vurgusunu yaptıktan sonra BDDK’nın da güzel hatrını kırmaya cesaret edemeyeceklerinden faizin düşeceğine kesin gözüyle bakılıyor.
Yukarıda linkini verdiğimiz, Sefer Yüksel tarafından hazırlanmış habere göre bankalar kredili mevduat hesaplarının tüketicilerin paralarının kalmaması durumunda otomatik ödemelerinde sıkıntıya düşmemesi ya da acil nakit ihtiyaçları gibi durumlar için müşterilere kolaylık sağlayan bir ürün olduğunu iddiasında. KMH tutarlarındaki yüksek artış oranlarına rağmen tutarların tüketici kredileri içindeki payının çok düşük olduğu raporda ayrıca belirtilmiş. Rapor henüz kamuya açıklanmadığı için muhteviyatı hakkında net bir şey söylememiz mümkün değil ama sadece ilgili haberden yola çıkarak spekülasyonda bulunabiliriz. Bankalar ürünle ilgili teşvikte bulunmadıklarını iddia ededursunlar; sadece Finansbank tarafından geçtiğimiz yıllarda çıkartılan Cardfinans Nakit adlı KMH ürününün gerek TV-radyo reklamlarıyla, gerekse telefon satış ekipleri ve internet üzerinden yoğun olarak teşvik edildiğini neredeyse sağır sultan biliyor. Yani bu iddianın kabul görmesi bize pek mümkün gelmiyor.
Kredili mevduat hesaplarında en yüksek tutar 613.885 bin TL ile Vakıfbank’a ait. Vakıfbank Türkiye’de bulunan SSK ve emekli sandığı gibi sosyal güvenlik kurumundan emekli maaşı alan kesimin önemli bir kısmının maaşlarının ödemesini gerçekleştiren banka olmanın avantajını kullanarak elindeki emekli müşteri portföyünün önemli bir kısmına bu ürünü satmış gözüküyor. 452.638 bin TL ile ikinci olan Garanti Bankası ve 307.975 bin TL ile üçüncü olan İş Bankası‘nın ardından, hakkında birden fazla makale yazdığımız Cardfinans Nakit’in yaratıcısı Finansbank kampanyalarının semeresini görmüş olacak ki 298.370 bin TL ile dördüncü sırada yer kapmış kendine.
Bakalım Türkiye Bankalar Birliği tarafından hazırlanan rapor BDDK’nın planladığı KMH düzenlemelerini nasıl etkileyecek. Tüketicilerin finansman ürünleri kullanırken yaşadıkları kabuslar bitmek bilmiyor bir türlü. 1994 krizinde yaşanan devalüasyon sonrası dövize endeksli konut kredileri mağdurları vardı, 2001 krizinden sonra kredi kartı mağdurları çıktı. Allahtan 2001 krizinin ardından BDDK çıktı da, aramızdan bir de KMH mağdurları çıkmadan gerekli önlemler alınması yönünde bir irade çıktı ortaya. Şunu unutmamak gerekir ki, tüketici finansmanı ürünlerinde asıl tehdit ürünler değil, bu ürünleri bilinçsiz olarak seçen ve kullanan tüketicilerdir. İşte yıllardır burada sizlerle paylaştığımız yüzlerce makalenin amacı da, tüketicileri bu ürünler hakkında bilgilendirmek ve bilinçlendirebilmek…