Hürriyet gazetesinde çıkan bu habere göre; Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da konut finansman kredileri (mortgage) ile ilgili yeni düzenlemeler öngörüyor.
Bu düzenlemeler kapsamında mortgage kredileri ile ilgili sigorta uygulamalarında ve erken ödeme ücreti uygulamasında değişikliğe gidildi.
Sigorta uygulamasında öngörülen değişiklikte “konut finansmanı kuruluşu tarafından kredi verilmesi, hayat sigortası, konut sigortası gibi yapılması isteğe bağlı sigortaların yaptırılması şartına bağlanamaması hakkında” bir düzenleme getiriliyor.
Daha öncesinde mortgage kredilerinde faiz dışı masraflar başlığı altında da bahsettiğimiz gibi DASK sigortaları dışında başka hiç bir sigorta zorunluluğu yoktur. Bu düzenleme ile konut finansman şirketinin tüketicilerin başvurularını hayat ve konut sigortası yaptırmayı kabul etmemesinden dolayı reddetme hakkını ortadan kaldırıyor. Malesef bu düzenleme konut finansman şirketlerinin sigorta yaptırmayı reddeden müşterilere kredi verecek anlamına gelmiyor. Konut finansman şirketinin talebi doğrultusunda sigorta yaptırmayı kabul eden tüketiciler kabul etmeyenle oranla daha avantajlı fiyatlamalarla karşılaşacaklar.
Mortgage sisteminin diğer tüketici kredileri ile arasında iki önemli fark göze çarpıyor. Birincisi bu kredilerin vadelerinin diğer tüketici kredilerine kıyasla çok daha uzun süreli ( 15-30 yıl arası) olması. İkincisi ise bu krediler için verilen ipotekler ve gelecekteki anapara ve faiz gelirlerinin teminat gösterilerek menkul kıymetleştirme ile ikincil piyasalarda yatırımcılara sunulması.
Bu ürünlerin ikincil piyasalarda talep görmesinde en kritik önem taşıyan kriterler menkul kıymetin getirisi ve menkul kıymeti oluşturan havuzun içindeki teminatların sağladıkları güvenceler. İşte sigorta burda devreye giriyor. Hayat ve bina sigortaları bulunan teminatların menkul kıymetleştirilmesi daha kolay olacağından konut finansman şirketleri havuzlarında mümkün olduğunca bu tür sigortalara sahip teminatlar bulundurmak isteyecektir. Bu sebeple sigorta ile desteklenmiş teminatlara daha avantajlı fiyatlar sunmaları çok olası bir ihtimaldir.
15- 20 senelik bir mortgage kredisinde hayat ve konut sigortası yaptırılması, aynı zamanda tüketicinin de avantajına olacağı bir gerçektir. Türkiye’de hem insan hayatı hem de gayrimenkuller çeşitli risklere karşı açıktır.
Daha dün bir dikkatsiz bir kepçe operatörünün sebep olduğu doğalgaz patlaması nedeniyle can ve mal kaybına neden olan kazayı hepiniz duymuşsunuzdur. Sigorta yaptırarak hepimizin başına gelebilecek bu tür risklerin oluşturacağı mali kayıpların önüne geçmek mümkün. Üstelik sigorta şirketleri bu poliçelerin primlerinden oluşturduğu fonları mortgage ikincil piyasada değerlendirileceğinden, ödenen sigorta primleri mortgage sektörüne hesaplı fonlama kaynağı olarak geri dönmüş oluyor.
Erken ödeme ücreti ile ilgili uygulamada ise mevcut üst sınır olan %2 (yüzde iki) bu düzenleme kapsamında dörtte birine %0.5 (binde beş’e) indirildi. Sektörün gelişimine paralel olarak rekabet şartlarının da baskısıyla zaten konut finansman şirketlerinin bu ücreti gelecekte üst sınırda kullanmalarına imkan vereceğini düşünmek mümkün gözükmüyordu. Ancak Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yaklaşan yerel seçimler nedeniyle popüler siyaset ve mortgage sektörünü sözde canlandırmak amacıyla bu orana da kanun bazında bir müdahale ihtiyacı duydu.
Gelişmiş ve güçlü finansal sistemlere göz attığımızda bu sistemlerin arkasında güçlü bir sigorta endüstrisinin bulunduğunu görüyoruz. Sigorta şirketleri bu ülkelerde hemen her türlü riske karşı sigorta hizmeti sunmaktalar. Bu durum da beklenmeyen büyük riskler karşısından büyük mali kayıpların önüne geçilmesine yardımcı oluyor.
Yapılan bu değişiklikler kısa vadede tüketicinin mortgage kredilerinde maliyetlerini düşürmeye yardımcı olacak ve duraklamaya giren gayrimenkul taleplerine biraz hareket getirecek gibi gözükse de güçlü bir mortgage altyapısının yaygınlaşması ve oturması açısından daha uzun zamana ihtiyaç duyulmasına neden olacaktır.