“Borsa oynamak kumardır” anlayışı sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada sıkça karşılaştığımız bir yaklaşım. Bir hisse senedi satın aldığınızda ve bu hisse birden çok hızlı şekilde düştüğünde “kumar oynuyorum” hissiyatı da artar, çünkü bu şekilde çok büyük para kaybedebilirsiniz. Ancak aslında borsa ve kumar arasındaki benzerlikler yüzeyseldir ve ikisi arasında çok temel farklar vardır. Eğer başarılı bir yatırımcı olmak istiyorsanız, borsanın neden kumar olmadığını bilmeniz gerekir.
“Borsa kumardır” benzetmesi neden yapılır?
Aynen kumarda olduğu gibi borsada da çok kısa sürede büyük para kaybedebilir ve kazanabilirsiniz. Özellikle ekonomik krizler veya iflas eden şirketler yüzünden tüm parasını kaybeden yatırımcılar hakkında çıkan haberler, borsa ve hisse senedi hakkında yeterli bilgisi olmayan kişiler arasında bu anlayışı güçlendirdi.
Borsada da kumarda da seçim yapmanız gerekir ve bu seçimin bir riski vardır. Her ikisinde de ne kadar parayı riske edeceğine karar vermeniz gerekir. Hisse senedi fiyatları düştüğünde, tekrar yükselir düşüncesiyle alış eğilimine gireriz. Kumarda, örneğin pokerde, dağıtılan kartlar, yani elimiz iyiyse daha çok para koyup potu artırırız. Yani her ikisinde de daha fazla para riske etmeyi göze alırız. Tahminlerimizin doğruluğuna göre ya para kazanır, ya da para kaybederiz. İşte bu risk yönetimidir ve aslında her kumarbaz risk yönetiminde ustadır. Hem borsa da hem de kumarda riski azaltarak karı maksimize etmek ana prensiptir.
“Kumar oynamayın, birikimlerinizle iyi hisse senetleri satın alın; fiyatı yükselene kadar bekleyin ve sonra da satın.”
– Will Rogers
Yasak olmasına rağmen manipülasyonlar da zaman zaman borsanın güvenilirliğine zarar veriyor. Manupülasyon, bir hissenin fiyatının kazanç sağlamak için yapay olarak yükseltilmesi anlamına geliyor. Cebinde çok parası olan biri, alım satımı fazla olmayan bir şirketin hisselerinden fazla miktarda satın alır ve bu hisseye olan talebi artırır. Hisse istediği fiyata ulaştığında ise satarak kazanç elde eder. Fiyatı yükselmeye başladığı için bu hisseyi alan yatırımcılar ise fiyatı düştüğünde mağdur olur. Kumar algısı bu manipülasyon mağdurları yüzünden daha da güçlenir.
“Borsa oynuyorum” ifadesi, aslında kumar algısını çok iyi anlatıyor. Fakat borsaya oyun olarak bakanlar, tam olarak bu algının yerleşmesine sebep olan ve asıl para kaybeden kişilerdir.
Peki hangi hisse senetlerini alacağımıza nasıl karar vereceğiz? Bu konuya birazdan değineceğiz.
Borsa ve hisse senedi kavramları
Borsa ve kumar arasındaki farkı açıklamadan önce, her yatırımcının bilmesi gereken borsa ve hisse senedi kavramlarının ne olduğunu açıklamakta fayda var.
Hisse senedi, bir şirketin ortaklık paylarına verilen isimdir. Halka açık bir şirketin hisse senediğini aldığınızda, şirketin kazançlarına katılımınız oranında ortak olur ve belli dönemlerde şirketin kazancına ortak olursunuz. Fakat tahminleriniz aksine şirket iyi yönetilmiyor, karı azalıyor ve küçülüyorsa, elinizdeki hissesinin değeri de aynı oranda düşer ve para kaybedersiniz. Daha ayrıntılı bilgi için Ekonomitürk’teki bu yazı ilginizi çekebilir.
Borsa ise şirketlerin hisse senetlerinin serbestçe alınıp satıldığı pazara verilen isimdir. Sermayesini artırmak isteyen şirket halka arz edilir ve hisseleri borsada işlem görmeye başlar. İşlem gören hisse senetleri Takasbank adı verilen yerde saklanır ve böylece her alım satımda el değiştirme zahmeti veya sahte hisse senetleriyle uğraşma riski ortadan kalkar. Hisse senedi fiyatları borsada hergün arz ve talep dengelerine bağlı olarak iner ve çıkar.
Şimdi gelin borsa ve kumar arasındaki farklara göz atalım…
[button link=”https://www.tuketicifinansman.net/2013/12/borsa-kumar-midir.html” size=”large” background=”black” target=”self”]1[/button] [button link=”https://www.tuketicifinansman.net/2013/12/borsa-kumar-midir.html/2″ size=”large” target=”self”]2[/button] [button link=”https://www.tuketicifinansman.net/2013/12/borsa-kumar-midir.html/3″ size=”large” target=”self”]3[/button] [button link=”https://www.tuketicifinansman.net/2013/12/borsa-kumar-midir.html/2″ size=”large” target=”self”]Sonraki sayfa için tıklayın[/button]