Radikal Gazetesi’nin haberine göre kredi kartlarına asgari ödeme sınırı Merkez Bankası ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nu (BDDK) karşı karşıya getirdi. Kredi kartlarının artışına önlem için asgari ödeme tutarlarını değiştiren BDDK, yeni taslağı görüş için Merkez Bankası’na gönderdi. Ancak BDDK’nın 10 bin liranın üzerinde limiti olan kredi kartlarında asgari ödeme sınırını yüzde 20’den yüzde 30’a çıkaran taslağı, Merkez’in sınırı 5 bin liraya çekmek istediği için geri dönmedi.
Kredi kartlarına yeni önlem alınması amacıyla bir süre önce bir çalışma yapıldı. BDDK asgari ödeme sınırlarını yeniden belirledi. Buna göre 10 bin liraya kadar limiti olan kredi kartlarında asgari ödeme sınırı yüzde 20 olacak. Ancak 10 bin liranın üstüne iki kademe getiriliyor. 10 bin liranın üstünde limiti olanların asgari ödeme sınırı yüzde 30, 20 bin liranın üstündeyse yüzde 40 olacak. Bu konudaki düzenlemelerin hayata geçirilebilmesi için hem Merkez Bankası’ndan hem de Hazine’den görüş alınması gerekiyor. Bir süredir özellikle tüketici kredilerindeki artıştan rahatsız olduğunu her fırsatta dile getiren Merkez Bankası’nın kredi kartı için getirilen bu sınırlamanın daha ‘katı’ uygulanmasını istediği belirtildi.
10 bin liralık sınırın 5 bin lira civarına çekilmesini isteyen Merkez Bankası ile görüşmelerin sürdüğü belirtildi. Eğer yüzde 30’luk sınır 5 bin liraya indirilirse, kredi kartı kullananların büyük bir bölümünün uygulamadan etkilenmesi bekleniyor.
Yetkililer kredi kartı harcamaları içinde yaklaşık 11-12 milyar liralık kısım için faiz ödendiğini, bunun da tüm kredi kartları içinde yüzde 35-40’lık bir dilime denk geldiğini söylediler. BDDK’nın istediği gibi 10 bin lira sınırı hayata geçirilirse, 10 bin liranın altında limiti olanların asgari ödeme sınırı değişmeyecek.
BKM tarafından yıllık olarak yayımlanan 2009 Kart Monitör incelemesine baktığımızda ortalama kredi kartı limitinin 2504 TL olduğunu, 10.000 TL ve üzeri limitli kredi kartlarının payının toplam yüzde 4 olduğunu görüyoruz. Eğer Merkez Bankası’nın istediği şekilde bir düzenleme yapılarak yüzde 30’luk asgari ödeme payı için kredi kartı alt limit 5000 TL’ye çekilirse, pay yüzde olarak yüzde 12’ye çıkıyor. Bu değişiklik bankaların kredi kartı faiz gelirlerinin belirgin ölçüde azalması anlamına geliyor. Zira 5000 TL üzerinde limiti olan ve kredi kartı asgari tutarını yatıran müşterilerin kredi kartı bakiyesinin sadece yüzde 70’ini faizlendirmek zorunda kalacaklar ve BDDK’nın makul gördüğü kısmın yüzde 200 daha fazlası kapsama giriyor olacak.
Ancak sektördeki tecrübemize dayanarak söyleyebiliriz ki, kredi kartı dönem borcunun asgarisini yatırmayı tercih eden ve ödemelerinde aksaklık bulunmayan tüketicilerin çok önemli bir kısmının limitleri ortalama kredi kartı limiti olan 2500 TL’nin üzerindedir. Zira bankalar bu tür müşterilerinin limitlerini otomatik aramalar ve benzer yöntemlerle artırırlar. Dolayısıyla Merkez Bankası alt limitleri, bankaların faiz gelirlerini daha olumsuz etkileyecektir.
Tüketici açısından bakarsak bu alt limit uygulaması en kötü ihtimalle 5000, iyimser ihtimalle 10.000 TL ve üzeri kart limiti olan tüketicilerin kredi kartı ödemelerini (eğer asgari tutarı yatırıyorsa) yüzde 30 taşıması nedeniyle nakit ihtiyacını arttıracak, ancak işletilen faiz maliyetini azaltacaktır.