FACTS, tam ismiye Financial Awareness for Consumers, Teachers and Students across Europe; Visa tarafından başlatılan Avrupa çapında tüketiciler, öğretmenler ve öğrenciler arasında finansal bilinci arttırmaya yönelik bir program. Türkiye’de bu proje kapsamında ilgili çalışmalara denk geldik ve sizleri de bilgilendirmek istedik.
Paraniyonet.com, dünyanın belki de en büyük ödeme sistemi olan Visa’nın sponsorluğunda FACTS programı kapsamında hazırlanmış bir site. İçerik lise ve üniversite öğrencilerine yönelik olarak hazırlanmış.
“Gençlik, genç olma” segment olarak kullanılmak için oldukça geniş bir tanım. Nerede başlayıp nerede bittiğini belirlemek imkansız. Visa’nın yaklaşımını kabul edersek, genel olarak ilköğretimin tamamlanması ile gençliğe adım atıldığını düşünebiliriz. Yetişkinlik dönemi ise kişinin öğrencilik hayatının tamamlanarak ücretli bir işe girilmesi ile başlar. İşte bu iki evre arasında yer alan kişilerin ödeme sistemleri ile tanıştırılmasını amaçlayan bu site; liseli ve üniversiteli olmak üzere iki ana segmente ayrılıp, bu segmentlere yönelik içerik sağlayarak bir ödeme sistemleri bilinci oluşturmaya çalışmış.
Hedef eğlendirirken öğreten bir site olmak, ama…
Paraniyonet.com’u incelediğimizde projenin başında amacın eğlendirirken eğiten bir site ile lise ve üniversitelileri bilgilendirmek olduğunu net bir şekilde görüyoruz. İçerik ve fonksiyonalite açısından projenin geldiği noktayı incelediğimizde ise hedefinden oldukça geri kalmış bir proje olduğunu görmek hiç de zor değil.
Siteyi incelediğimizde Finansal Terimler Sözlüğü‘nün, özellikle ödeme sistemleri hakkında bilgi sahibi olmak isteyen internet kullanıcıları açısından öne çıkan kısım olduğunu gördük. Finansal Bilgiler ana başlığı altında yer alan bir alt başlık olan Nasıl Bütçe Yapabilirim içler acısı. 270 kelimeden oluşan, bütçenin ne için yapılması gerektiğini, nasıl planlanması ve hesaplanması gerektiğini anlatmayı hedeflerken kaybolmuş bir makale. Hangi Kartı Seçmeliyim başlığı ile Visa’nın Türkiye’de bu segmenti hedefleyen bankaların aksine, gençleri kredi kartı yerine banka kartı kullanmaya yönlendirmesi oldukça dikkat çekici. Sosyal sorumluluk bilinci mi yoksa banka kartlarının kullanımını yaygınlaştırılmasını mı hedefliyorlar ayrı bir makale konusu. Kredi alabilir miyim alt başlığında gençlik segmentine tüketici finansman ürünleri arasında yer alan kredi diye bir alternatif bulunduğu çıtlatılmış, böylelikle ödeme araçlarıyla tüketici finansmanı araçlarının kullanım farkları olduğu biraz olsun dile getirmeye çalışılmış.
Projenin can damarı en son alt başlıkta saklı
“Finansal konularda daha ne kadar bilinçli olabilirim?” alt başlığı altında bu sitenin kurulum amacından bahsediliyor. Visa’nın FACTS programı kapsamında hazırlanmış bir proje olduğundan bahsedilmiş ancak FACTS programı hakkında detaylı bir bilgi yok. Varoluş amacı konusunda çok daha fazla içerik sağlamaları gerekirken bu kadar kısa bir açıklama bulundurları projenin yeterince arkasında durmadıkları izlenimini veriyor.
Bir devrin yıldızı Advergame ve hesap makinası
Proje 2006 yılının ikinci yarısından sonra hayata geçmiş. Sitede o dönemin popüler internet pazarlama tekniklerinden kabul edilen bir Advergame, yani eğlence yanında mesaj da vermeye çalışan bir online oyun bile var. Tabii bu oyun Türkiye’de aynı dönemde ortaya çıkartılmış Advergame projeleri ile karşılaştırıldığında oldukça vasat. Yolda bir otomobil ile ilerlerken karşınıza çıkan harcama ve kazanç kalemlerini dengeli bir şekilde toparlamaya çalışarak maksimum mesafeyi katetmeye çalışıyorsunuz. Ancak her ne kadar grafik ve tasarım açısından rakipleriyle boy ölçüşmekten çok uzakta olsa da bir şekilde dengeli tüketim konseptinin bir yerinden yakalamış olması bizi sevindirdi.
Finansal içeriğe sahip web sitelerinde olmazsa olmaz en önemli fonksiyonalite hesap makinalarıdır. Tanıttıkları ürün ile ilgili (bütçeleme) temel hesaplamaları yapmalarına imkan verecek bir hesap makinası yapmışlar. Basit ve gereksiz ama en azından hesap makinası koyduk diyebilirler.
Genel bir değerlendirme
Bizim kritik olduğunu düşündüğümüz bir amaç taşıyan proje için hazırlanmış bir site olarak amaca uygun içeriğin yetersiz olması bizi hayal kırıklığına uğrattı. İçeriğin ne kadar sıklıkla güncellendiğini bilemiyoruz. Hatta bizce proje teslim edildikten sonra hiç yeni içerik eklenmemiş gibi duruyor. Büyük ihtimalle bir ajans projeyi yaptı, hasbel kadar teslim etti ve güncellenmesine karışmadı. Visa ise diğer sponsorluklara öncelik vermekten bu projeyi epeyce bir derinlere kilitleyip anahtarı da denize atmış. Birilerinin Visa’ya bu projeyi hatırlatması gerek. Amaç güzel ancak ve malesef güncel içerik ve devamlılık yok.